Suriye Hükûmeti Neden Haseke, Rakka ve Suveyda'daki Halk Meclisi Seçimlerini Erteledi?
Eyl 01, 2025 99

Suriye Hükûmeti Neden Haseke, Rakka ve Suveyda'daki Halk Meclisi Seçimlerini Erteledi?

Font Size

Suriye Halk Meclisi Seçimleri Yüksek Komitesi, ülkenin kuzeydoğusundaki Haseke ve Rakka ile güneydeki Suveyda olmak üzere üç şehirdeki seçimlerin ertelendiğini duyurmuştur. Komite yaptığı açıklamada, ertelemenin nedeninin bu şehirlerdeki güvenlik durumu ve özellikle Suveyda'daki güvenlik endişeleri olduğunu belirtmiştir. 

Komite sözcüsü Nawar Najma, ertelemenin nedeni olarak "Halk Meclisi seçimlerinin bir egemenlik meselesi olduğunu ve devletin resmi daireleri üzerinde tam kontrol sahibi olduğu topraklarda yapılması gerektiğine" işaret etmiştir. 

Suriye hükûmeti, Halk Meclisi'nin oluşturulmasını ertelemek veya Haseke, Rakka ve Suveyda'nın Meclis'te diğer şehirlerden farklı bir şekilde temsil edilmesini sağlamak yerine, en iyi senaryo olması hasebiyle sadece üç şehirde seçimleri erteleme ve ülkenin geri kalanında seçimleri gerçekleştirme kararı almıştır. Suriye'nin kuzeydoğusunda Suriye Demokratik Güçleri (SDG) kontrolünde yapılacak seçimler, özellikle yerli Arap ve Türkmen nüfusu, demografik yapısını ve tarihi toplumsal ağırlıklarını yansıtan adil bir temsilden mahrum bırakacaktı. Gerçekleşmesi halinde bu seçimler, yalnızca SDG'nin denetlediği hileli seçimlerin yapılmasına yol açacak, hükûmet kurum ve dairelerinin varlığını engelleyecek, herhangi bir denetimi önleyecek ve SDG üyeleri ile bağlı tarafları, Lübnan ve Irak'ta bazı parlamento bloklarının yaptığı gibi, meclis koltuklarını işgal etmeye ve hükûmet politikalarını bozmaya çalışmak için içeriden çalışmaya itecekti. 

SDG liderlerinin açıklamaları, bu kararın kendilerine verdiği zararın boyutunu ve sonucunda kaybettikleri önemli fırsatı ortaya koymaktadır. Zira “siyasi süreçten ve seçimden dışlanmaları, müzakere sürecinde bir gerileme ve başlangıç noktasına geri dönüş anlamına gelmektedir.” Öte yandan, Şam ile görüşmelerde “Özerk Yönetim” heyetinin baş müzakerecisi olan Kürt lider Fawza Youssef'e göre, SDG bu seçimler ve alt komiteler ile hazırlık komiteleri için aday listelerini sunmaya hazırlanmaktaydı. 

Dışişleri İdaresi Başkan Yardımcısı Badran Jia Kurd'un açıklaması da bu yaklaşımla tutarlıdır. Ülke genelinde seçimlerin yapılmasına ve Suriye Demokratik Güçleri'nin ( SDG) kontrolündeki bölgelerde seçimlerin ertelenmesine ilişkin kararı, “Hükûmetin devletin egemen kurumlarının oluşturulmasına katılmaması durumunda, anayasal dayanak veya ulusal yasal meşruiyete dayanmayan tek taraflı ve eksik adımlardan biri” olarak nitelendirmiştir. 

Suriye hükûmetinin kararının, SDG projesine darbe vurduğu ve umduğu bir fırsatı elinden aldığı açıktır. Bu karar, SDG'nin yerel halkın gözündeki siyasi meşruiyetini ortadan kaldırmaktadır. Yerel halk, SDG'nin varlığının devam etmesinin, Suriye devletinin kurumlarının inşasına gerçek anlamda katılım sağlamalarını engelleyeceğine inanmaktadır. Bu, bu bölge sakinlerinin Suriye hükûmetinin resmi kurumları aracılığıyla bölgeyi yönetmesi yönündeki isteğini güçlendiren önemli bir faktör olacaktır. 

Erteleme kararı, Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara ile SDG komutanı Mazlum Abdi arasında 10 Mart 2025 tarihinde imzalanan anlaşma ile ilgili müzakerelere olumlu etki edecektir. Bu karar, Suriye hükûmetinin SDG'ye anlaşmanın uygulanmasını geciktirmeyi bırakması için baskı yapmak amacıyla kullandığı önemli bir pazarlık kozu olarak görülmektedir. Erteleme kararı muhtemelen ABD, Batı ve bölgedeki Arap ve Türk ülkeleri tarafından onaylanacaktır. Ayrıca SDG'nin süreci geciktirme konusunda yaptığı hataları düzeltmesi için daha büyük iç ve dış baskı ile karşı karşıya kalması beklenmektedir. 

Suveyda'daki durum, kuzeydoğu Suriye'deki duruma benzemektedir. Suveyda'daki seçimler resmi devlet kurumların kontrolünden uzakta yapılmış olsaydı, Şeyh Hikmet el-Hecri'nin grubu, sahada meşruiyet ve otoritesinin tanınmasını hedeflemiş olacaktı. El-Hecri'ye bağlı gruplar, seçimleri manipüle etmek ve Suveyda'nın Dürzi olmayan unsurlarını ve el-Hecri'ye sadık olmayan ve onun projesini reddeden Dürzileri Halk Meclisi'nde temsil edilme haklarından mahrum bırakmak için çalışacaklardı. Hükûmetin aldığı erteleme kararı, Suveyda halkının yakın gelecekte uzlaşmacı bir çözümün gerekli olduğu görüşünü güçlendirecektir.